TOYO Matbaa Mürekkepleri Macit TURAN / Likit Mürekkepler Teknik Destek Sorumlusu
18’inci yüzyılda su bazlı mürekkepler ile başlayıp, 19’uncu yüzyılın başlarında kauçuk klişelerin ve yağ bazlı mürekkeplerin kullanımına geçildiği flekso baskı sistemleri, esnek film, kağıt, karton, oluklu mukavva gibi çok geniş yelpazede baskı yapabilme imkanı sağlamaktadır. Aynı zamanda rekabet içeresinde olduğu gravür baskıya göre maaliyet ve performans avantajları sunabilmektedir.
Flekso baskı makinelerinin teknolojisinin hızla ilerlemesi, likit mürekkeplerdeki gelişmeler, kauçuk klişelerden fotopolimer klişeye geçiş, CTP (computer to plate) teknolojisi, mekanik engrevingten, lazer engreving ve seramik kaplama yapısına evrilen anilokslar bu baskı türünü çok daha popüler hale getirmiştir. Baskı kabiliyeti olarak da daha iyi seviyelere ulaşmasını sağlamıştır. Artan aniloks kalitesi ile sıyırıcı bıçakların (Dr. Blade) uzun ömürlü ve yüksek sıyırma özelliği olma şartını doğurmuştur. Dayanıklı çelik veya kompozit bıçaklar, uzun süreli fotografik baskıda daha iyi sonuç alabilmek için seramik kaplı bıçaklar geliştirilmiştir.
Pazarın ihtiyacı ve kaliteli ürün talebi, üretim hassasiyetinin daha da artmasını ve sorunsuz ve hassas baskı için online kontrollerin gelişmesini sağlamıştır. Flekso baskı mürekkepleri kısmında ise makinelerin yüksek hızlara çıkabilmesi ile fotografik baskı için yüksek aniloks ve klişelerin geliştirilmesi gibi ilerlemeler, yüksek renk şiddetli, kuruma hızları yüksek hızlara göre optimize edilmiştir. Bu şartlarda düşük solvent bakiyesi sağlayabilen ve baskı materyaline iyi adezyon verebilen mürekkeplerin gelişimini tetiklemiştir.
Flekso baskı sistemerinde mevcut gelişmeler ile birlikte baskı materyaline yansıyabilen başlıca problemler vardır. Bunları şöyle özetleyebiliriz.
Zayıf Adezyon
Baskı malzemesinin yeterli korona değerinde olmaması, kurutmanın yeterli yapılamaması veya transfer edilen mürekkep viskozite değerinin istenen aralıktan yüksek olması gibi durumlarda ortaya çıkabilir.
Filmin; korona değeri, kurutma sıcaklıklarının ve hava giriş çıkışlarının kontrol edilmesi, baskı materyaline uygun mürekkebin ve doğru viskozite aralığında kullanıldığına emin olunmalıdır.
Yolma / Bloklaşma
Mürekkebin iyi kurutulamaması, baskı malzemelerinde yeterli korona olmasının dışında film üreticisi tarafından verilen bilgiye göre belirtilen yüzeye baskının yapılmaması, soğutma merdanelerinde yoğuşma olması, aşırı tansiyon ile sarım yapılması gibi durumlarda oluşabilir. Kurutmaların efektif çalıştığından emin olunmalı, sarım tansiyonları, soğutma merdaneleri, baskı malzemesi kontrollerinin yapılması gerekir.
Kirletme
Mürekkep kuruma hızının yüksek olması, kullanılan aniloksun hücre hacminin istenenden yüksek olması, aşınmış Dr. Blade, deforme olmuş klişe, forse değerinin yüksek olması kirletmeye sebep olacaktır. Retarder ilavesi ile mürekkebin yavaşlatılması, klişe tramları alınacak yüzde nokta değerlerine uygun aniloks seçimi, sıyırma bıçağının basınç ve aşınma miktarının kontrolü, klişe yüzey ve forse değerlenin kontrolü gereklidir.
Hayalet Baskı (ghosting)
Mürekkep için uygun inceltme solventinin kullanılmaması, mürekkep kuruma hızının yüksek olması, aniloks hücrelerinin iyi temizlenememesi, sıyırma bıçağının uygun basınçta olmaması, kurutma fanlarının yüksek hava sirkülasyonu nedeni ile aniloks üzerinde ki mürekkebi kurutmasıdır.
Uygun solvent kombinasyonu mürekkep tedarikçisinden alınarak, aniloks üzerindeki tekrar çözünebilirliğin arttırılması ve retarder ile mürekkep kuruma hızının düşürülmesi, sıyırma bıçak basınçlarının, kurutma fanları üfleme miktarlarının kontrolü gereklidir.
Sonuç olarak baskıda daha iyi sonuçlar elde etmek için yukarıda bahsettiğimiz temel parametrelere dikkat edilmesi bize değişkenlikleri, fire ve riskleri azaltmaya yardımcı olabilecektir.