Toplantıda Kotkamills’in FBB ve bardak kartonu ürünleri tanıtıldı. Dünyanın önde gelen gıda üreticilerinin talepleri ve şartnameleri gözetilerek geliştirilen Kotkamills FBB ve bardak kartonları hiçbir atık bırakmadan geri dönüştürülebiliyor ve tekrar kullanılabiliyor.
Karton Ambalaj Sanayicileri Derneği (KASAD), 18 Ekim Çarşamba akşamı düzenlediği tanıtım toplantısında Kotkamills ve Türkiye Temsilcisi Fineks Endüstri Ürünleri San. ve Tic. A.Ş. firmalarını konuk etti.
Toplantı KASAD Yönetim Kurulu Başkanı Alican Duran’ın konuşmasıyla açıldı. “Kotkamills’in ürünleri gerçekten çok başarılı. Türkiye’de bristol kartonda sıkıntı olan bir dönemde piyasaya girdiler ve bizleri de bir hayli rahatlattılar” diyen KASAD Yönetim Kurulu Başkanı Alican Duran, şöyle devam ediyor.
“Bunun dışında bazı inovasyona dönük ürünleri de var. Alıştığımız bazı laminasyon ürünlerine belki de bundan sonra ihtiyaç duyulmayacak şekilde yeni teknolojiyle ürünler sunuyorlar. Avrupa’da artık geri dönüştürülemeyen malzemeleri çok büyük birkaç gıda grubu 2020 – 2021’den itibaren ambalajlatmayacaklarını ifade ettiler. Bu bizim için çok önemli. Son yirmi yıl plastik ve türevlerinden ambalajlar için önemli bir dönemdi. Kâğıt ve karton ambalajcılar olarak aynı eforları sarf ettiğimiz, doğru vizyonu ve politikaları hayata geçirdiğimiz halde hak ettiğimiz başarılara ulaşamadık. Plastik ambalaj şirketleri bizlerden çok daha fazla büyüdüler. Ama önümüzdeki 15-20 senelik trendde tam tersini göreceğiz gibi görünüyor. Yeni gelen kâğıt – karton fabrikalarıyla 1.5 milyon ton ekstra kapasite geliyor. Ama ihtiyaç da bu tarafa yöneliyor. Üreticiler de bunu görüyorlar. Yüzde yüz selüloz kullanılan kartonlar bizim için çok önemli.”
Tamer Alkan (Fineks A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı); “Ambalaj kartonlarımızda çok iddialıyız”
Fineks Endüstri Ürünleri San. ve Tic. A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Tamer Alkan, Kotkamills’in bariyerli kartonların tüm üretim gamını tamamladığını belirterek, KASAD’ın da destekleriyle çok iyi bir dönemde Türkiye’de piyasa girdiklerini kaydediyor.
Fineks A.Ş., Pankaboard FBB, SBS ve kalın kartonları; Burgo kuşe kağıtları ve LWC kağıtları, Mondi ambalaj kağıtları, Delfort ve Glatfelter özel kağıtları, Kanzan termal kağıtları, UPM Raflatac yapışkanlı etiket kağıtları, Sidaplax polistren filmlerin (pencere asetatında kullanılıyor) Türkiye Temsilcisi. Fineks’in geçmişi ve temsilciliklerindeki değişiklikler hakkında bilgi veren Tamer Alkan, 90’lı yılların sonlarında yoğun olarak SBS karton tüketilen Türkiye’de FBB kartonların kullanımı için çalıştıklarını, bugün FBB karton kullanımının % 90’ı bulduğunu hatırlatıyor. Alkan, Kotkamills’in hikayesini şöyle anlatıyor.
“Kotka, Stora’nın bir fabrikasıydı. Karton üretmiyordu, başka kağıtlar üretiyordu. Daha önce başka bir fabrikanın yönetiminde (genel müdür, teknik müdür vb.) olan bir ekip, bir fikirle yola çıkıyor; özellikle çevreci bariyerli ürün üretmek ve bu konuda ilk olmak istiyorlar. Almanya’daki, kendi çalıştıkları fabrikaya bunu kabul ettiremiyorlar ve ekip halinde bunu bir yatırımcı şirkete kabul ettirerek, Kotka fabrikasını satın almaya ve 180 milyon avro yatırımla, Avrupa’daki tek makine olarak en büyük karton fabrikalarından biri olarak yatırıma ikna ediyorlar. Tüm ekip olarak istifa ederek bariyerli karton üretme misyonuyla Kotkamills’e geliyorlar. Önce kuşesiz kartonlar üretiliyor; sonra GC1, GC2 gibi tüm ürün portföyünü oluşturma süreci yaşanıyor. Bu süreci geçen yıl birlikte yaşadık.
Kotkamills’in temsilciliğini aldık ve ürün gamımız genişledi. Bristol kartonlarımız piyasada hiç sorunsuz kabul gördü. Özellikle GC2 ambalaja yönelik kartonlarımızda çok iddialıyız. İskandinav kaliteli elyaflarıyla piyasada alınabilecek olan en yüksek kalınlık ve mukavemet değerlerine sahip kartonu sunduğumuzu rahatlıkla söyleyebilirim.”
Kotkamills’in bariyerli kartonu gıda ve hızlı tüketim sektörlerine hitap ediyor. Tamer Alkan, özellikle Avrupa’daki büyük gıda markalarının motivasyonunun bu ürünlerin geliştirilmesinde çok değerli olduğunu vurguluyor. “2006 sonunda Fineks olarak ambalaj ürünlerine odaklandık. Bugün ne kadar doğru bir karar vermiş olduğumuzu görüyoruz” diyen Alkan, kağıt sektörü küçülürken karton ambalajın büyüdüğüne dikkati çekiyor.
Filip Sundholm (Kotkamills Üretim Direktörü); “Oyunun kurallarını değiştiriyoruz”
CEO Markku Hämäläinen ile birlikte bu projeye öncülük eden iki isimden biri, Kotkamills Üretim Direktörü Filip Sundholm, Fineks A.Ş. Satış Direktörü Haluk Ölçer’in çevirisiyle destek verdiği bir sunum gerçekleştirdi.
Sundholm, “Bizim hikayemiz 1872’ye dayanıyor. Kökleri bugünkü fabrikayla bağlantılı, Finlandiya’da, Kotka’da, kendi ormanlarımızdan kütük, reçine emdirilerek lamine edilen kraft ürünler ve sonunda bristol ve bariyerli ürünler üretiyoruz” diyor.
Fabrikaya ve bulunduğu şehre adını veren Kotka, Fincede ‘kartal’ anlamına geliyor. Kotka, Finlandiya’nın güneyinde, başkent Helsinki’ye 150 km mesafede, Baltık kıyısında, Rusya’ya yakın 50 bin nüfuslu bir kent. Fabrika şehrin merkezinde. Norveçliler tarafından kurulan fabrika etrafında şehir gelişmiş. İkinci aşamada selüloz fabrikası kurulmuş ve laminasyon kağıtları devreye girmiş. İki yıl önce kurulan makine ile karton üretimine başlanan Kotkamills’in yakınında üç liman bulunuyor. Bugün fabrikada, ünlü kağıt fabrikalarından gelen tecrübeli bir yönetim kadrosu bulunuyor.
Sundholm, “Yeniliklere açık, hızlı hareket edebilen bir şirketiz” diyor ve şöyle devam ediyor. “Özellikle çevreyi koruma talepleri gelen bir dünyada, en büyük amacımız ve tutkumuz tekrar kullanılabilen elyaf zinciri yaratmak. Müşteriyi önde tutuyor ve ondan bir şeyler öğreniyoruz. Çevreye ve etrafımıza saygılıyız. Verimli ve kârlı bir operasyon yapmak istiyoruz. Piyasanın taleplerine çözümler üretmek için buradayız. Yıllık 400 bin ton karton üretimimiz var. Enerjimizi tümüyle kendimiz üretiyoruz.”
Kotkamills kontrollü ormanlardan gelen kesilmiş odunların % 50’sini kereste olarak işlenmek üzere sevkediyor. Kalan kısmından, talaşlardan selüloz üretiyor, kabuktan da enerji üretmek üzere yararlanıyor. Kereste dışındaki bir diğer önemli ürünü, reçine emdirilerek mobilya sektöründe kullanılan Absorbex. En yeni ve önemli ürünleri ise ambalaj ve bardak üretiminde kullanılan düz ve bariyerli kartonlar. 2017 satışlarının %61’i Avrupa’ya, %28’i Orta Doğu ve Afrika’ya, %6’sı Amerika’ya ve %5’i Asya – Pasifik ülkelerine yapılmış.
En son teknoloji kullanılmış bir karton makinesi var. Baz kartona yedi katman atabiliyorlar. Kullanım alanına ve ihtiyaca göre özel, standart dışı üretim mümkün. Bu makineye has bir özellik. Yılda 400 bin ton kapasiteli, 300 – 800 m/dak. hızla çalışabilen, 150 – 500 g/m² arası üretim yapabilen bir makine. Enerji kullanımı da çok verimli. Filip Sundholm, ekliyor :
“Oyunun kurallarını değiştiriyoruz ve bunda sizin de yardımınıza ihtiyacımız var.”
Martti Maaranto (Kotkamills Bariyerli Ürünler Müdürü ve Türkiye Satış Sorumlusu); “Bugün alacağımız kararlar ve yapacaklarımız gelecek nesilleri ve çocuklarımızı etkileyecek”
KASAD üyelerine pazarın durumu ve Kotkamills ürünleri hakkında bilgi veren Kotkamills Bariyerli Ürünler Müdürü ve Türkiye Satış Sorumlusu Martti Maaranto, bariyerli ürünlerin geliştirilmesinden ve aynı zamanda bölgemizde satışlardan sorumlu.
Maaranto’nun verdiği rakamlara göre hızlı büyüyen Türkiye’nin de aralarında bulunduğu Avrupa’da CEPI istatistikleri krome karton ve FBB’nin büyümekte olduğunu gösteriyor. 2013 – 2015 arasında Batı Avrupa pazarı %0.6 yıllık ortalama ile büyürken, 2015 – 2020 arasında yıllık ortalama %1,3 oranında bir büyüme görülüyor. Krome kartonun yerini birtakım zorunlu düzenlemelerden dolayı FBB alıyor. Çünkü bu ürünler, saf selülozdan yapılan, gıda temasına uygun ambalajlarda kullanılıyor. Pyöry verilerine göre Doğu Avrupa (Rusya %5.1, diğer eski Sovyer ülkeleri %4.3, Türkiye %4.5) en hızlı büyüyen bölge. Avrupa’nın diğer bölgelerinde büyüme oranları %0.6 – 1.5 arasında kalıyor. Batı Avrupa’da gıda ambalajında kullanılan kartonlarda büyüme daha hızlı.
Dünyada kağıt karton tüketiminde Asya 100 milyon ton tüketim ve %1 büyüme oranıyla başı çekiyor. Avrupa 93 milyon ton tüketim ve %1 büyüme ile onu takip ediyor. K. Amerika’nın 74 milyon ton tüketimi var ancak -%1 küçülme görülüyor. Latin Amerika % 2 büyüse de sadece 29 milyon ton tüketimi var.
Konuşmasında aşırı tüketime ve bunun sonucu oluşan çevre kirliliğine dikkati çeken Maaranto, bu kirliliğin besin zinciri yoluyla gıdalara bulaştığını belirterek, “Bugün alacağımız kararlar ve yapacaklarımız gelecek nesilleri ve çocuklarımızı etkileyecek” diyor ve şöyle devam ediyor. “Dünya büyüyor, şehirler ve çöp yığınları büyüyor. Bununla birlikte sürdürülebilirlik, geri dönüşümlü ürünlerin önemi ortaya çıkıyor. Bizim hikayemiz de burada başlıyor. 1872’den beri Kotkamills orman ürünleri ile büyüyor ve devamlı yenilikler peşinde koşuyor. İki yıl önce üretim hattımızı geliştirerek, en modern teknolojiyle donatılmış makineyi kurduk. Bu teknolojiden çıkan ürün tamamen yeniden kullanılabiliyor. Kapasitemiz henüz dolmamış olsa da yıllık 400 bin ton. En son aşamasına kadar en ileri teknolojiyle standart ve bariyerli ürünler üretmek üzere yola çıktık ve yelkenleri fora ettik.”
Proje, finansman tarafında bugün CEO olan Markku Hämäläinen ve teknik tarafta Filip Sundholm tarafından 2015 yılında başlatılmış. Fabrikanın maliyeti 200 milyon avroya yaklaşmış. En büyük hedef, plastik içermeyen bariyerli ürünlere ihtiyacı gidermek ve bu ürünleri piyasaya sürmek olarak belirlenmiş. Yağ, nem geçirmemek üzere uygulanan bariyerin en büyük özelliği kartonun da üretildiği makine üzerinde uygulanması. Bu yönüyle makine dünyada bir ilki temsil ediyor.
Fabrika boyutunda su bazlı bariyeri uygulamak hedefiyle yola çıkılmış. Dondurulmuş gıda başta olmak üzere uzun raf ömrü olan gıdalar için kutular ve sıcak – soğuk karton bardaklar için bariyerli karton üretilmesi hedeflenmiş. Üç katmanlı üretim hattının en önemli özelliği en yüksek kalınlık ve mukavemeti vermesi olmuş. Maaranto, bariyerli kartonların özelliklerini şöyle anlatıyor.
“Bariyeri kartonun iki tarafına da atabiliyoruz. Yedi katmana kadar değişik kaplama, kuşeleme, bariyerleme gibi uygulamalar yapılabiliyor. Bariyerde polimerler birbirlerine tamamıyla geçerek tek bir parça oluşturuyorlar. Bu polietilendeki gibi sonsuz, çözülmez tek bir parça değil; bir bal peteği gibi minik partiküllerin birleşmesi söz konusu. Bu partiküller birbirinden ayrılabiliyor.
Kalite, çevre, iş güvenliği ve gıda teması sertifikalarımız var. FSC ve PEFC sertifikalı ormanlardan odun tedarik ediyoruz.”
Kotkamills bristol ambalaj kartonları ve ISLA bardak kartonları
Kotkamills’in iki ürün grubu var. AEGLE (AEGLE Pro, AEGLE White) bristol ambalaj kartonları ve ISLA bardak kartonları.
AEGLE Pro hacim ve mukavemet (bulk and stiffness) değerleri yönünden çok rekabetçi bir ürün. Yüzey düzgünlüğü de başlangıç ürünlerine göre daha da geliştirilmiş. Daha az beneklenme eğilimi, düşük tozlanma, daha iyi işlenebilirlik ve basılabilirlik gibi özellikleri var.
Bariyerli ürünler de gıda kartonu için AEGLE bariyerli ürünler ve bardak kartonu için ISLA bariyerli ürünler olarak ikiye ayrılıyor. AEGLE Barrier Light, hamburger, patlamış mısır gibi çabuk tüketilen ürünler için, AEGLE Barrier Plus ise soğutulmuş ve dondurulmuş gıda, unlu gıdalar için geliştirilmiş.
Kolza yağı, ayçiçek yağı, tereyağı ve hindistan cevizi yağı ile yapılan testlerde AEGLE Barrier Light’ın sızdırmazlık değerleri 2 – 3 günü buluyor. AEGLE Barrier Plus, bariyer uygulanmayan, AEGLE Pro + 15LDPE polietilenli bristol kartondan (168 – 192 saat) bile daha iyi (360 – 481 saat) değerlere sahip.
Martti Maaranto, “Bu işin başındayız ve geliştiriyoruz. Sıcak içecekler için ISLA Duo bardak kartonunu (225 – 460 µm, 160 -325 g/m²) geliştirdik. ISLA Icy adında soğuk içecekler için olan ürünü de geliştirme çalışmalarımız sürüyor” diyor ve ekliyor.
“En önem verdiğimiz konu ürünün geri dönüşümlü olması. Su bazlı bariyer elyafları yedi kez geri döndürülebiliyor. İkinci alternatif, enerji sağlamada kullanmak. Üçüncü nokta ürünün doğada gübrelenmesi ve bunların hiçbiri sağlanamazsa, çöplükte çözünmesi. Geleneksel bardak kartonlarının aksine, geri dönüştürülmeden önce bariyerden ayrılması gerekmiyor; doğrudan geri dönüştürülebiliyor ve geride hiçbir atık kalmıyor. Parçalarına ayrıldığı, çözündüğü için çöp yığını oluşturmuyor.”
Kotkamills Fachpack fuarında da standında kullandığı, kullanılmış karton bardakların içine atıldığı bir kutuyla ürün sevkiyatını ve geri dönüşümü gerçekleştirme projesi üzerinde çalışıyor.
ISLA bardak kartonu ‘ultrasonik’ ve ‘heat sealing’ gibi mevcut sistemlerde kullanılabiliyor ancak ısı ayarlarıyla oynanması gerekebiliyor. Ofsette de fleksoda da baskı sorunu yaşanmıyor.
Kotkamills kartonlarının geri dönüşüm için diğer kağıt – karton ürünlerinden ayrılması gerekmiyor. Her türlü kağıt ve kartonla geri dönüşüme tabi tutulabiliyor.
