Ömer Tahtasakal (M Grup)
90’lı yıllarda bilgisayar donanımı sağlayıcısı olarak matbaalar ile çalışan M Grup 1998 yılında 4 renk Heidelberg SM 74 ile matbaacılığa başladıktan sonra yeni bir anlayışla Kayseri’de sektörün önde gelen matbaalarından biri haline geldi.
2002 yılında Comco Proglide MSP 7 Renk ile flekso baskı alanına giren firma hem esnek ambalaj hem de yüksek kapasiteli etiket üretimine başladı. 2007’de sıfır bir Heidelberg CD 74 4+4 renk makine yatırımı yapan firma bu makine ile değişen piyasa koşullarında daha avantajlı şartlarla hizmetini sürdürdü.
1998 den bu yana kendi yerinde hizmet veren M Grup’un 40 çalışanı bulunuyor.
M Grup kurucularından Ömer Tahtasakal Matbaa Haber’in sorularını cevapladı.
Kuruluşunuzdan bu güne çizdiğiniz yolu aktarır mısınız?
“Baskı işine 1998’de yeni nesil makinelerle başladık. Bölgede bizim aldığımız kategoride makineler yoktu. Acemiliğimizi o zamanki teknolojinin, makine kabiliyetlerinin avantajıyla aştık.
2002 yılında flekso baskı alanına girdik. Hem esnek ambalaj hem de yüksek kapasiteli etiket yapmaya başladık. Makinemizin eni etiket için geniş, ambalaj için biraz dardı ama giriş seviyesinde çalıştık. Bölgede etiket kullanan deterjan firmalarının ekonomik şartlarının bozulduğu günlerde pazar arayışına girdik ve etiket tarafından çıkıp tamamen ambalaja dönerek dar ene uygun sektörlerde devam ettik.
2007 yılında ofsette kapasite arttırılması ve makine yenilemesi yapıldı. Sekiz renkli 60×74 ebat standart dışı bir makine yatırımı yaptık. Bu makinemiz de ilk aldığımız makine gibi sıfırdı. Kesim için kullandığımız makineler dışında hemen hemen her yatırımımızı sıfır makinelerle yaptık. Hibrit dediğimiz 60×74 cm ebatlı makinemizle ince LWC kağıda ve geniş renk gamutlu işler yapabildik. Bu süreçte baskı hazırlık ve otomasyona dönük uygun yazılımlar edindik.
Makinemiz ön, arka 4+4 de basabiliyor, tek geçişte 8 renk de basabiliyor. Zaman zaman az da olsa yüksek tirajlı işler de çıkıyor. Onunla beraber bobin tabakalama makinesi de aldık. Dolayısıyla makinenin farklı ebadından dolayı rasyonel ve optimal çözümler üretebiliyoruz. Aynı zamanda estetik olarak daha standart dışı işler yapma şansı da oluyor. Böylelikle daha rekabetçi olabiliyoruz. Kağıdın tedarikinde de daha avantajlı şartlar oluşabildi.
Son dönemlerde ofset sektörünün sıkıntıya girmesiyle; marjların azalması, rekabetin farklılaşması, bir kısım işlerden ofsetin devre dışı kalması ve bizim ambalaja evrilme niyetimiz sonucu elimizdeki makineleri kullanarak vakum ambalaj poşetleri yapmaya başladık. Önümüzdeki günlerde yönümüz ambalaja dönük olacak.
Fleksibıl ambalaja mı ağırlık vereceksiniz?
Flekso tarafında hem tedarikte hem müşteride hem imalatta aşinalığımız var. Orada biraz daha bulunduğumuz yerde payımızı genişletmek istiyoruz. Makinenin kapasitesinden, kabiliyetinden dolayı yapamadığımız işlerin müşterilerini yakalayabileceğimizi düşünüyorum. Ambalajın ofset tarafıyla pek ilgilenmiyoruz.
Şu anda cironun ne kadarı flekso ve ofset baskıdan geliyor?
Bu oran uzun süredir üçte bir flekso, üçte iki ofset baskı gibiydi, son bir buçuk senedir yarı yarıya olmaya başladı. Ticari baskı da bir taraftan yürüyor. Pazarda bu konuda da önde gelen işletmelerden biriyiz.
İki ayrı departman olarak çalışıyoruz. Zaman zaman arkadaşlar birbirine yardım ediyor ama fleksonun ayrı ekibi var. Ticari baskıda da fleksoda da müşteri temsilciliğini yürüten arkadaşlar hem üretimdeki işlerin süreçlerini takip eden hem de müşteriyle iletişimi yürüten arkadaşlar. Pazarlama işini bir ürünün maliyet unsurlarını bilen teknik bir arkadaşın yapması gerekiyor. Flekso tarafında 2 arkadaşımız var ofset tarafında da dört arkadaşımız var. Aşağı yukarı da pazar payları benzer.
Baskı dışında başka yatırımlarınız oldu mu?
Bu süreçte kapak takmalar, harman makineleri gibi yatırımlar oldu. Önümüzdeki süreçte ekonomik şartlar biraz rahatlayınca yine yatırımlara devam etmek istiyoruz.
Giriş seviyesi Xerox dijital makinemiz var ama bunu iş üretmek amacıyla değil, ozalit-prova gibi amaçlarla kullanıyoruz. Çok hızlı, fuara, uçağa yetişecek işleri dijitalde çözüyoruz.
“MGrup’un ambalajda Kayseri dışı payı daha yüksek ve geniş spektrumda”
Şu anda hangi sektörlere hizmet veriyorsunuz?
Kayseri’de bulunan mobilya, gıda, çelik kapı, inşaat gibi sektörlere hizmet veriyoruz. Ambalajda da gıda sektörü ağırlıklı olmak üzere çalışıyoruz. Ambalajda şehir dışı payımız daha yüksek ve daha geniş spektrumda. Şehir dışı olunca doğrudan müşteri yerine oradaki meslektaşlarımızla çalışıyor, ajans veya matbaalarla iş ortaklığı yapıyoruz.
Şehir içindeki müşterilerle genelde doğrudan iletişim kuruyoruz.
Ambalajda hangi şehirlere kadar uzanıyorsunuz?
Sektörel olarak değişiyor. Güneydoğu da var Karadeniz de var, Ankara da var.
Kayseri’de ajans tarafı nasıl?
Adı ajans olan ama fotoğraf stüdyosuyla grafik atölyesinin birleştiği ekipler var ama genel anlamda, ajans denilince anlaşılan, fikri üretip de onun ete kemiğe bürünmesini sağlayacak zanaatkara işi teslim eden yok. Daha çok işin operatörlüğünü yapanlar var.
Sizin fotoğraf altyapınız da vardı. Devam ediyor musunuz?
Fotoğraf altyapımız da mobilya işleri için yerimiz de vardı eskiden. Makineler gelince onlara yer veremiyoruz. Belki ilerleyen zamanlarda orada başka bir şey olur ama o sektörde Kayseri’de çalışan arkadaşlar var.
Gıda deyince belgeler gündeme geliyor, orada durum ne?
Gıda için gerekli olan sertifikalarımız mevcut.
Ofset için 2012’de FOGRA almıştık ama yenilemedik. Ancak sürece hakim olduk. Hiçbir müşterimiz FOGRA’nız varsa iyi bir matbaasınız demedi. Süreçleri öğrendik, dikkat ederek gidiyoruz.
Geçmişe dönük bir perspektifle bugüne bakarsanız sizin açınızdan iş nasıl gelişti? Kayıplar, kazanımlar neler? Hem il bazında hem genelde?
Kendi kendimizi sorguladığımız şeyler var. Sektörün içindeki herkes gibi biz de sektörün bu kadar hızlı aşınmasını beklemiyorduk. Sanırım bu, dijital teknolojinin çok hızlı devreye girmesiyle oldu. Biz de yeni makine tercih etmekle o ilk bedellerin amortismanını ağır ödedik. Eski makinelerle başlasaydık ekonomik olarak daha verimli olurdu, belki bugünkü kalite seviyesinde olmayabilirdik ama piyasa da o kaliteyi çok takdir etti mi, sorusuna olumlu cevap veremiyorum. Biz kalite konusunda daha özenli olmaya çalıştık ama pazar fiyat mı, kalite mi noktasında pek de kaliteyi tercih etmedi gibi.
Orta, yakın ve uzun vadede geleceği nasıl görüyorsunuz?
Neticede kendimizi iletişim sektörünün bir parçası olarak görüyoruz. İletişim sektörü muhtemelen form değiştirecek ama bitmeyecek; üretim araçları değişecek, alternatifler gelişecek ve süreçler devam edecek. Kağıdın pazar payı belki düşecek ama yok olmayacak diye düşünüyorum.
Kağıt ve malzemede tedarik konusunda durum nedir?
Tedarikçi arkadaşlar ile güven ilişkimiz var. Pazarda tedarik şartlarının zorlaştığının farkındayım ama biz onu ciddi boyutta hissetmedik. Bir dönem tedarikçiler vasıtasıyla makinenin ebadına uygun özel ebatlı bobinler getirttik artık o işi yapan arkadaşlar var o yüzden yapmıyoruz.
Kayseri’de genel olarak sektör nasıl?
Herkes adına gözlem yapma imkânım yok ama her dönemin içindeyken bir ağlama söz konusu. Sonra zaman geçip o döneme bakınca işler çok iyiydi diyoruz. İnsanların giderlerine bakıldığında yaşam şartlarında geçmişle mukayese edildiğinde görece bir iyileşme var. Mutlaka daha iyisi olabilir. Enflasyonda % 60-70’lerden 10’lara, hatta bir dönem tek haneli rakamlara geldik. Eskiden imal etmek zorken, şimdi satabilmek öne çıktı. Şartlar değişiyor. Her günün daha farklı özelliği var.
Matbaacılar arasında bir iş birliği var mı?
Çok düzenli olmamakla herkesin birbiriyle iletişimi var. Nadiren iş birliği oluyor. Problemli bir durum bilmiyorum. Düşmanlaşan firmalar duymadım.
Dışardan hizmet alıyor musunuz?
Evet. İş birliği yaptığımız arkadaşlar var. Şehir dışından, Kayseri’den destek aldığımız ve destek verdiğimiz firmalar var. Selofan, lak gibi işleri dışarda yaptırıyoruz.
Ambalaja dönük yatırım ne zaman rasyonel olacak sizin açınızdan?
İşin doğrusu bugünlerde bir karar veririz diye ümit ediyorduk. Ama dalgalanmalar bizi durdurdu. İnşallah seçim sonrası dengelenme olursa yıl içinde yapabiliriz diye düşünüyorum. Yatırımlarımız geniş flekso ile esnek ambalajın devamı doğrultusunda olacak.
