Brüksel merkezli Avrupa baskı ve dijital iletişim federasyonu Intergraf, web sitesinde (intergraf.eu) pandemide daha da öne çıkan dijital eğitime karşı baskının eğitimdeki önemini ve gerekliliğini savunan bir makale yayınladı. Aşağıda bu makalenin kısmen kısaltılmış çevirisine yer veriyoruz.
Eğitimi geleceğin provası olacak şekilde hazırlamak çok önemli, ancak dijital eğitimin varsayılan olarak otomatik olarak daha iyi olmadığı kabul edilmeli. Bu konuyla ilgili geniş kapsamlı bağımsız akademik araştırmalar, öğrencilerin okuduğunu anlama ve eleştirel düşünme becerilerinin, okullarda ekran okumanın hızlı ve kanıtlanmamış girişiyle geri dönülemez bir şekilde zarar görmemesini sağlamak için acil önlem alınması gerektiğini açıkça gösteriyor.
“Varsayılan olarak dijitale” hızlı geçiş
Avrupa’daki sınıflar, hem öğrenciler hem de öğretmenler tarafından giderek daha yaygın olarak kullanılan iPad’ler, dizüstü bilgisayarlar ve diğer dijital cihazlarla giderek daha fazla dijital hale geliyor. Öğrencilerin parmak uçlarındaki eğitim materyallerinin araç kutusu büyüdü ve büyümeye de devam ediyor. Tamamen dijital çağda büyümeleri nedeniyle genellikle ‘dijital yerliler’ olarak tanımlanan genç öğrenciler, çoğu yetişkinin hatırladığından çok farklı öğrenme ortamlarına giriyor. Böylesi bir değişimin hızı hızlı oldu. COVID-19 salgını bu tür eğilimleri şiddetlendirerek bizi öğrenmeye “varsayılan olarak dijital” bir yaklaşıma yaklaştırdı.
Böyle bir ortamda, eğitim materyali tedarikçileri, dijital sürümler lehine basılı kaynaklar (örneğin ders kitapları) tekliflerini geri çekiyor. Dahası, okul kütüphaneleri hızlı bir şekilde yok oluyor, düşük sosyoekonomik bölgelerdeki okullar büyük olasılıkla özel bir kütüphane alanına sahip değil. Okullar ve öğrenciler, dijital sürümleri okumayı tercih etmekten veya çevrim içi kaynakları evde kendileri basmak istiyorlarsa içerik için iki kez ödeme yapmaktan başka çareye sahip değiller. Bu, nihayetinde daha fazla öğrenciyi dışlanma riskiyle karşı karşıya bırakacak ve dijital uçurumun eğitim üzerindeki kutuplaştırıcı etkilerini şiddetlendirecektir.
Dijital öğrenme araçları, öğrenciler için doğru destek ve öğretmenler için eğitim ile öğrenme ortamlarında açıkça önemli bir rol oynar (ve oynamalı). Ancak dijital araçların bilimsel olarak öğrenme açısından basılı materyallerden daha kötü olduğu kanıtlanmış durumlar vardır: ör. okuma. Yeni, dijital araçların, köklü güçlü yönlere sahip bir teknoloji olan baskıya göre bir öğrenme avantajı sunduğunun kanıtlanıp kanıtlanmadığını sürekli olarak sorgulamak çok önemli. Bazen dijital en iyisi değildir. Sağlıklı, eğitimli ve geleceğe dönük bir eğitim sistemi için basılı ve dijital materyaller bir arada bulunmalı.
Bilim ne diyor
Otuz üç ülkeden 120’den fazla akademisyen ve okuma, yayıncılık ve okuryazarlık bilim adamından oluşan bağımsız bir araştırma ağı (COST Action), 2018’de COST Action E-READ girişimini (Evolution of Reading in the Age of Digitisation – ‘Dijitalleşme Çağında Okumanın Evrimi’) sonuçlandırdı. Bilim insanları çoklu çalışmalarda okuma uygulamaları üzerine dijitalleşmenin etkisini değerlendirdiler. Sonuçlar, bir kişinin ‘dijital yerli’ olup olmadığına bakılmaksızın, ‘daha derin kavrama ve akılda tutma için okurken’ baskıdan okumanın bir öğrenme avantajı olduğunu gösteriyor.
Temel bulgular şunları içeriyor:
“170 binden fazla katılımcının yer aldığı 54 çalışmanın meta-çalışması, özellikle okur zaman baskısı altındayken, kâğıt üzerinde okurken uzun biçimli bilgilendirici metnin anlaşılmasının ekranlardan daha güçlü olduğunu gösteriyor.”
“Dijital ortamlar zorluklar yaratır. Okurların, özellikle zaman baskısı altındayken, dijital olarak okurken anlama yeteneklerine basılı materyal okurken olduğundan daha aşırı güvenmeleri söz konusu. Bu aşırı güven daha fazla gözden geçirmeye ve okuma konusuna daha az konsantrasyona yol açıyor.
“Dijital yerlilerin davranışlarıyla ilgili beklentilerin aksine, kâğıda kıyasla bu tür ekran kalitesizlik etkileri, yaş grubu ve dijital ortamlarla önceki deneyimlerden bağımsız olarak zamanla azalmak yerine arttı.”
Bu çığır açan araştırmaya dayanarak, Avrupa Komisyonu’nun Yeni Dijital Eğitim Eylem Planında, dijital eğitim araçlarının yalnızca öğrenme sonuçlarını iyileştirdiği kanıtlandığında teşvik edilmesi gerektiği açıkça belirtilmeli. En azından, dijital araçlar, okuma gibi, daha az öğrenme çıktıları sağladıkları kanıtlandığında, ayrım gözetmeksizin tanıtılmamalı. Bunu, herhangi bir Avrupa Komisyonu teklifinde açıkça belirtmek gerekir, aksi takdirde, düşüncenin “varsayılan olarak dijitale” kayması nedeniyle bunun tersinin varsayılması riski vardır.
Öneriler
Stavanger Bildirgesinin temel önerileri şunları içerir:
“Öğretmenler ve diğer eğitimciler, ilköğretimde dijital teknolojiler için baskı, kâğıt ve kalemlerin hızlı ve ayrım gözetmeksizin değiş tokuşunun tarafsız olmadığının farkında olmalıdırlar. […] Çocukların okuduğunu anlama ve ortaya çıkan eleştirel düşünme becerilerinin gelişiminde bir aksamaya neden olabilirler.”
“Okulların ve okul kütüphanelerinin, öğrencileri basılı kitaplar okumaya ve müfredatta buna zaman ayırmaya motive etmeye devam etmesi önemlidir.”
Intergraf tavsiyeleri:
- Yeni Dijital Eğitim Eylem Planında tüm dijital ilerlemenin fayda sağlamadığını göz önünde bulundurun – ör. okumak için;
- Dijitalin kanıtlanmış bir öğrenme avantajı yoksa, okullarda ve diğer eğitim ortamlarında basılı materyallerin kullanımını teşvik edin;
- Dijitalleşmenin okuduğunu anlama ve eleştirel düşünme becerileri üzerindeki etkilerine ilişkin daha bağımsız akademik araştırmaları desteklemek;
- Avrupa düzeyinde (özellikle eğitimde) dijital teknolojilerin uygulanması için daha fazla ve daha iyi kılavuzlar geliştirmek – eğitim ve okuma alanındaki iyi uygulamaların belirlenmesi ve teşvik edilmesi dahil;
- COST Action E-READ girişiminin tavsiyelerinin ulusal uygulamasını desteklemek;
- Okuduğunu anlama konusunda araştırma yayınlayan akademisyenler ile politika yapıcılar / okullar / eğitim kurumları arasında daha fazla etkileşim teşvik edin;
- Üye Devletleri, okulların öğrencilerin basılı kitapları okumasını sağlamaları ve kolaylaştırmları için teşvik edin – bunun için okul müfredatında zaman ayırmak da dahil.
Avrupa çapında politika yapıcılar, okullar, eğitimciler ve ebeveynler, gerekli destekleyici araçlar olmadan ekranda okumanın çocukların ve gençlerin öğrenme potansiyelini engellediğinin farkında olmalı. Dijital araçların kesinlikle öğrenme ortamlarında yeri vardır, ancak her durumda değil. Çocukların ve gençlerin okuduğunu anlama ve eleştirel düşünme becerilerinin gelişimine zarar verecekse ekran okumaya geçilmemeli ki geniş bir bağımsız akademik araştırma topluluğu bunun olduğunu gösteriyor. Basılı kitaplar ve bilgilendirici metinler gibi anlamayı ve eleştirel düşünmeyi kolaylaştırdığı kanıtlanmış kaynaklar zaten mevcut ve sırf geleneksel medya kategorisine girdikleri için göz ardı edilmemeli.
www.intergraf.eu
